Książeczka w formie komiksu, bajki z zagadkami i zadaniami to świetny pomysł na edukację, promocję, prezent lub nagrodę w konkursie. Edukacyjne publikacje dla dzieci to również świetna forma działań PR i CSR.
Za pomocą publikacji dla dzieci, nawet w małej formule można wpływać na postawę dzieci, poszerzać ich wiedzę i horyzonty oraz motywować do pro aktywnego działania. Łatwo połączyć to z budowaniem marki, zaufania czy działaniami marketingowymi. Taka edukacyjna publikacja nie musi być przepastną księgą przypominającą powieść komiksową. Często gęsto publikacja edukacyjna przyjmuje formę książeczki, składającej się z kilkunastu stron, co sprawia, że finansowo jest w zasięgu ręki każdej firmy, gminy, instytucji i fundacji. Trafia do nas moc zapytań oraz próśb o wyceny i konsultacje przy projektach edukacyjnych i komiksowych w formie książeczek i gier. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom naszych klientów i odbiorców napisałem mini poradnik, który omawia temat procesu tworzenia publikacji w formie edukacyjnej książeczki lub komiksu dla dzieci.
Poniższy poradnik ma zadanie dać Ci jasny i czytelny obraz, jakie są etapy projektowe publikacji oraz jak zaplanować i wydać publikacje edukacyjną.
Bardzo często nasi klienci chcą wydać książeczkę edukacyjną i mają już nawet uzbierane na to fundusze i wstępny pomysł. Tylko zwyczajnie nie wiedzą jak się do tego wszystkiego zabrać, ponieważ robią to pierwszy raz.
Wszystko co robi się po raz pierwszy jest trudniejsze, ponieważ rodzi wiele obaw i niejasności. To nieprzetarty szlak.
Bardzo lubię taki cytat
„wszystko jest trudne zanim stanie się łatwe”.
Najczęstszym i najbardziej atrakcyjnym pomysłem na edukacyjną publikacje dla dzieci jest komiks lub bajka. Taką publikację można rozwinąć i uszlachetnić dodając do edu książeczki np. krzyżówkę, rebusy, zdania do rozwiązania, grę itp. Takie rozwiązanie sprawia, że dziecko łatwo utrwala wiedzę nabytą podczas lektury. To świetny sposób na naukę, która angażuje dziecko i sprawia mu radość.
O ile napisanie prostej bajki wydaje się stosunkowo proste, o tyle stworzenie komiksu wymaga już odpowiedniej wiedzy, umiejętności i doświadczenia.
Jak się do tego wszystkiego zabrać?
Systemowo. Etapowo i bez pośpiechu.
Stworzenie publikacji można podzielić na kilka etapów.
1) Przygotowanie
To pierwszy i najważniejszy etap, ponieważ bez niego nawet nie zaczniemy. To wszystko co trzeba zrobić zanim przystąpi się do projektowania graficznego i malowania. Pozyskanie funduszy na projekt, specyfikacja projektu, znalezienie wykonawcy, umowy, rekonesans potrzeb itd.
Poniżej przedstawiam pytania z omówieniem, które determinują kształt publikacji i pomogą napisać specyfikację.
Jakie cele ma spełniać publikacja? – cel edukacyjny, informacyjny, reklamowy?
Podstawowe pytanie brzmi:
Po co w ogóle my robimy publikację? Co chcemy osiągnąć publikacją?
Odpowiedź na to pytanie determinuje cały proces kreatywny.
Do kogo ma być skierowana publikacja? – kategoria wiekowa, płeć itp.
Dobrze sprofilowana grupa docelowa to podstawa. Inaczej maluje się komiks dla dzieci w wieku szkolnym i wczesnoszkolnym a inaczej porusza się tematy, które będą ciekawe dla nastolatków lub dorosłych. Stąd istotne jest odpowiednie dobranie grupy docelowej dla projektu.
Ile stron ma mieć publikacja komiksowa? – objętość publikacji
Tu ważne pod względem technicznym jest, że publikacja do druku musi mieć całkowitą ilość stron podzielną przez 4 np. 16,20,24 itd.
Do internatu i na media społecznościowe objętość publikacji nie ma takiego znaczenia. W skład objętości publikacji wchodzi: okładka, strony edytorskie, informacyjne, komiks właściwy oraz dodatki w formie zadań, zagadek, rozwiązywanek, krzyżówek i gier dla dzieci. Tak optymalnie warto planować około 20 stron na małą publikację edukacyjną.
Jaki format / wymiar ma mieć publikacja?
Format publikacji powinien być uniwersalny. Wg mnie idealny format to A4.
Taki format jest jasny i czytelny dla każdego drukarza, dla każdej apki i strony www. Nietypowe, niestandardowe formaty będą generować wiele problemów, które ciężko przewidzieć. Np. Facebook albo inna strona przy publikacji od sieci będzie obcinać brzegi i będzie to źle, nieczytelnie wyglądać. Nietypowy format może też znacząco podnieść koszty druku, ze względu na duże straty papieru lub brak dostępności odpowiedniego surowca do druku.
Mit – mniejszy format nie zmniejsza ceny usług projektowych.
Wręcz przeciwnie – mniejszy format dla każdego artysty jest bardziej wymagający.
Przy komiksie mały format wręcz zaburza jego czytelność i przejrzystość.
Mniejszy format nie działa w ten sposób, że mniej malowania to taniej. To klasyczna sytuacja gdzie kłania się reguła względności Einsteina.
Komiksy i tak maluje się na większych planszach niż się je drukuje. Chodzi o wygodę malowania i planowania przestrzeni na papierze.
Jaki ma być nakład publikacji? – czyli ile sztuk chcemy wydrukować egzemplarzy? – 50, 200, 1000, 2000 sztuk?
I znowu wracam do reguły względności. dla 50, 200 sztuk robienie publikacji komiksowej jest mało opłacalne, ponieważ generuje to wysokie koszty jednostkowe na 1 egzemplarz książeczki. Taki druk będzie drogi, bo musi być cyfrowy a nakład druku jest za mały dla offsetu.
Druk offsetowy jest najtańszą opcja ale zaczyna się w najlepszym wypadku od 500 sztuk. Za to wydruk 1000 sztuk jest tylko minimalnie droższy. Dlatego jeśli już planujesz wydrukować swoją książeczkę to minimalny nakład jaki sugeruje to 1000 – 2000 sztuk. W druku offsetowym cena za 1000 sztuk spada gdy wzrasta nakład druku.
Czy jest scenariusz do komiksu / pomysł na historię?
Scenariusz to praca projektowa w dodatku mega ważna. Scenariusz to baza na, której opieramy cały projekt. Scenariusz to fundament każdego komiksu i filmu. Bez scenariusza, który zaakceptuje zmawiający nie wolno malować komiksu. Bez scenariusza nie wiadomo: co trzeba malować, o czym malujemy i co mówią bohaterowie!?! Bez scenariusza nic nie wiadomo.
Niewiele osób potrafi napisać dobry scenariusz z ciekawą historią, dobrze ujętym tematem i dialogami, które zapadają w pamięć i dają do myślenia.
Scenariusz najlepiej oddać do napisania doświadczonemu rysownikowi komiksowemu lub scenarzyście, który na podstawie odpowiedniego wywiadu i tematyki stworzy budulec do historii komiksowej. Żeby znaleźć odpowiedni balans między obrazem a narracją i potrafić zawrzeć ilustrację z tekstem w konkretnych ramkach i planszach trzeba mieć dużą wyobraźnię i doświadczenie.
Lepiej to oddać profesjonalistom, którzy uwzględnią nasze pomysłu i oczekiwania. > Przeczytaj jak napisać profesjonalny scenariuszu do komiksu.
Jaki jest planowany budżet na to przedsięwzięcie?
Jak każdy projekt wszystko musi być rzetelnie policzone.
Budżet na wydanie publikacji można podzielić na 2 części.
Projektowanie: scenariusz, malowanie, prace graficzne itp.Druk
2) Scenariusz
Scenariusz to absolutna podstawa przy projektowaniu komiksu. Żaden profesjonalny ilustrator, rysownik nie podejmie pracy dopóki nie napisze lub nie przeczyta gotowego scenariusza. Scenariusz spełnia szereg funkcji przy projektowaniu komiksu. Systematyzuje prace projektowe i ich zakres. Scenariusz determinuje prace projektowe, planowanie historii, kadrów (obrazków) komiksowych oraz teksu i narracji (dialogów bohaterów). W > studiokomiks.pl przed malowaniem najpierw opracowujemy i piszemy scenariusz do komiksu i wysyłamy skrypt do akceptacji. Przy scenariuszu i fabule pracujemy wspólnie na podstawie tematyki i wytycznych klienta. > Przeczytaj jak napisać profesjonalny scenariuszu do komiksu.
3) Prace graficzne
Na tym etapie maluje się komiksy, ilustracje, elementy graficzne i okładkę do książeczki. To cały etap projektowania graficznego W > studiokomiks.pl szkicowanie i tworzenie line art’u (obrysu, konturu) komiksu to etap, na którym podsyłamy plansze do wglądu i akceptacji. W tym miejscu jest czas na korekty (przed kolorem). Potem jest kolor, światłocień, tekstury, efekty i wszystkie graficzne bajery, dzięki którym komiks ożywa i cieszy oczy. Komiks malujemy technikami mieszanymi w zależności od zlecenia i grupy docelowej. Projekt zawsze kończy w komputerze w wersji cyfrowej.
4) Korekty
Błędy, błędziki, literóweczki pojawiają się zawsze. To absolutnie naturalne.
Błędy wynikają najczęściej z syndromu „zmęczonego oka” projektanta, który jest już tak opatrzony z materiałami, że nie widzi błędów, ponieważ mózg ich już nie rejestruje.
Na tym etapie szukamy błędów i robimy poprawki. Korekty głównie dotyczą tekstu i jego układu, czasem szaty graficznej. Wszystkie chmurki z tekstem dialogami oraz narracją w komiksach są na osobnych warstwach, co daje możliwość edycji i wprowadzania zmian oraz korekt tekstowych na każdym etapie projektowania.
5) Skład do druku
Całą publikację składa się w całość i przygotowuje do druku. To już jest po prostu rzemiosło. W > studiokomiks.pl finalnie powstaje komiks w formie pliku elektronicznego, który oczywiście wysyłamy do klienta lub do druku, publikujemy do sieci i na social media.
6) Druk i publikacja materiałów
Skład do druk jest zrobiony. Drukarnia nie ma już zastrzeżeń do pliku pod kątem DTP. Jesteśmy zakolejkowani do druku. Pozostaje poczekać aż publikacja zostanie wydrukowana. W międzyczasie przygotowuje się pliki do sieci i na social media, do materiałów reklamowych. Tutaj mam małą dygresje. To nie jest tak, że offset drukuje od ręki. Konkretny druk się kolejkuje i czeka. Na sam druk w terminie realizacji trzeba wziąć zakładkę czasową 14 – 31 dni.
W > studiokomiks.pl zajmuje się kompleksowo drukiem publikacji.
Realizujemy scenariusz, malujemy i projektujemy cała publikację komisową od A do Z. Opiekujemy się drukiem i publikacją materiałów do sieci. Nasi klienci dostają gotowe ciepłe i pachnące komiksy i publikacje edukacyjne prosto z drukarni do rąk. Cały ten proces wymaga wiedzy, doświadczenia i jest dla nas zawsze fascynującą przygodą.
Koszty druku
Żeby oszacować koszty druk trzeba znać specyfikacje druku (rodzaje papieru, nakład, format, uszlachetnienia itp.). Żeby było jeszcze ciekawiej koszty druku wahają się w zależności od regionu, chwiejnych cen papieru, materiałów i okresu. Duże znaczeni ma też inflacja. ??
Formy finansowania.
Wiem od naszych klientów, że dofinansowania różnego rodzaju projektów edukacyjnych, prewencyjnych, sportowych można szukać na różne sposoby. Oto kilka z nich:w Urzędzie Gminy albo Miasta,w Urzędzie Marszałkowskim,w formie małych grantów,konkursy pod konkretne projekty,Fundusze Unijne,fundatorzy, sponsoring zawsze jest opcją na zewnętrzne finansowanie np. z firmy lub korporacji
Nasze komiksy i publikacje edukacyjne są zawsze spersonalizowane i można dodać do projektów logotypy, herby i adnotacje o finansowaniu i sponsoringu, a nawet zaplanować całą stronę reklamową. To pomaga w ewentualnym pozyskaniu funduszy.
Na koniec luźne przemyślenia.
Tak naprawdę dla zmawiającego (inwestora) najważniejszy jest pierwszy etap – przygotowanie się do wydania publikacji i rekonesans potrzeb.
Całą resztę etapów pod nadzorem zmawiającego powinna ogarniać zaufana rzetelna firma projektowa lub team projektowy. Jak znajdzie się doświadczonych, rzetelnych artystów do malowania i projektowania publikacji to wszystko przebiega gładko i sprawnie.
Projektowanie i malowanie to praca artystyczna dlatego warto dać artystom trochę wolności, oczywiście w ramach scenariusza. Wtedy zwiększy się zaangażowanie zespołu projektowego w pracę a efekty będą niesamowite. Malowanie komiksu to praca na „żywym dziele”. Scenariusz to oczywiście baza, natomiast podczas samego malowania, komiksu pojawia się wiele nowych pomysłów i ciekawych dialogów. Dlatego warto być elastycznym i otwartym. W ten sposób finalny projekt publikacji będzie jeszcze lepszy.
Pośpiech nie służy pracy artystycznej zgodnie z powiedzeniem:
„gdy się człowiek spieszy tam się diabeł cieszy”.
Za przesadzonym pospiechem idą błędy, spadek jakości i nerwy.
Malowanie i kolorowanie komiksu to bardzo pracochłonna wymagająca praca. Tak dla orientacyjnego przykładu; publikacja komiksowa 20 stron to praca projektowa na 2 – 3 miesiące. Najczęstsze powody obsuwy to słaba komunikacja z zamawiającym, wydłużona „papierologia” i decyzyjność, obsuwa druku nie mówiąc o losowych wypadach jak np. pandemia. Oczywiście jest milion patentów na to jak przyspieszać prace i obchodzić punkty hamulcowe. Realny termin prac projektowych jest bardzo motywujący. Natomiast nierealne terminy projektowe są frustrujące. Do terminu realizacji projektu zawsze warto dodać zakładkę 14-31 dni. Trochę jak z budową domu. Zawsze dorzuca się do szacunków kosztów i czasu 20 – 30 %. Taki urok i natura samego procesu i ludzkiej natury.
Na koniec napiszę Ci drogi czytelniku, że nic tak nie cieszy jak zapach świeżo zadrukowanego, ciepłego papieru, radość naszych czytelników i pełne skupienie dzieci kiedy mają nasze komiksy w rękach. To coś, co budzi nas o pranku z uśmiechem i satysfakcją. Zrobiliśmy coś dobrego, zasialiśmy ziarno wiedzy i świat będzie odrobinę lepszym miejscem.
autor: mgr inż. Krzysztof Czachura
(projektant gier, ilustrator komiksowy)
