Lubimy kiedy otacza nas życie i przyroda. Czyż to nie wspaniały widok i dźwięk kiedy w naszej przestrzeni życiowej pojawiają się śpiewające i ćwierkające ptaki. Ja osobiście uwielbiam leżeć na hamaku, albo pić kawę na tarasie i obserwować uwijających się ptasich rodziców, kręcących koło skrzynki lęgowej i karmiących pisklęta.
Oto bardzo ogólny poradnik o tym jak wieszać budki lęgowe.
Mam nadziej, że pomoże miłośnikom ptaków i przyrody.
Jaką budkę dla ptaków wybrać?
Są różne rodzaje budek. Dzielą się na różne typy skrzynek lęgowych, przystosowane pod konkretne gatunki i rodziny ptaków. Są nawet budki dla nietoperzy czy domki dla owadów. Wiadomo, że mniejsze budki z mniejszy otworem wlotowym są przeznaczone dla małych ptaszków. Im większa budka tym większe ptaki będą tam zakładać lęg i się gnieździć. Typ skrzynki lęgowej determinuje rodzaj ptaków jakie będą go zasiedlać.
budki typu A (otwór wlotowy o średnicy 33 mm): Sikory Bogatki, Mazurki, Wróble, Muchołówki, Sikory Modre oraz Pleszki.budkach typu B (otwór wlotowy o średnicy 45 mm): Szpaki
Budkę dla ptaków można zrobić samemu. Można też skorzystać z gotowych budek i zakupić je w sklepie lub w Internecie. Budki dla ptaków są w różnych cenach. Dla najmniejszych ptaszków skrzynki lęgowe to naprawdę groszowe sprawy.
Budka lęgowa powinna być wykonana z odpowiednich, naturalnych materiałów. Budki wykonane z plastiku, czy innych tworzyw sztucznych mogą być szkodliwe dla ptaków, niepokojąco dla nich pachnieć i je odstręczać od zamieszkania. Z tego samego powodu budki nie powinno się malować. Najlepszym i najbardziej lubianym przez ptaki budulcem budki na lęg jest drewno.
Gdzie i jak powiesić budkę.
Jest kilka zasad jakie trzeba przestrzegać przy wieszaniu budki lęgowej, żeby została zamieszkała i dobrze służyła naszym ptaszkom i ich pisklakom. Przede wszystkim ptaki jak wszystkie istoty żywe potrzebują czuć się komfortowo i bezpiecznie. Taką ideą należy się kierować przy wieszaniu budki lęgowej.
Spokojne, zaciszne miejsce – bez hałasów, zagrożeń.
Każdy chce mieć spokojny, przytulny dom. Ptaki również.
Ptaki lubią jak budka jest lekko zakamuflowana i zacieniona między gałęziami i liśćmi. Gałęzie to też dla ptaków cień, schronienie i dobre i wygodne lądowisko i punkt obserwacyjny – taki ptasi tarasik.
Budki lęgowe wieszamy co najmniej 10 metrów od domu, budynku.
Wieszamy od strony: południowy-wschód, północny-zachód i północ. Najważniejsze, aby budka lęgowa nie była wystawiona na działanie silnego wiatru, deszczów oraz mocnego światła słonecznego. Jeśli budka jest źle powieszona, słońce może za mocno ją nagrzewać w upalne dni. Ptaki tego nie lubią. To może doprowadzić do utraty lęgu z przegrzania. A tego oczywiście nie chcemy.
Budkę wieszamy stabilnie na pniu drzewa.
Nigdy nie wieszamy budki lęgowej na gałęzi. Jeśli nie ma drzew do okoła to budki lęgowe można powiesić na budynku lub innych konstrukcjach.
Odpowiednia wysokość wieszania budki lęgowej to podstawa. 3 – 5 metrów nad ziemią będzie idealnie powiesić skrzynkę dla ptaków. Na takiej wysokości ptaki czują się bezpieczne i duża część drapieżników nie będę plądrować gniazda. Niektóre ptaki wolą wyższe wysokości np. jerzyki.
Budka lęgowa powinna być lekko nachylona do przodu. Wlot powinien być pod lekkim skosem. To dodatkowe zabezpieczanie przed drapieżnikami, które mają utrudniony dostęp do środka. Takie pochylenie budki chroni także przed wpadaniem deszczu do środka.
Nie wieszajmy zbyt wielu budek razem. Ptaki nie lubią tłoku i bywają bardzo terytorialnymi zwierzętami. Poszczególne budki powinien dzielić co najmniej 20 metrów odstępu. Oczywiście są wyjątki od tej reguły np. przy ptakach żyjących w koloniach jak np. jerzyki, szpaki.
Raz na 2-3 lata powinno się dokonać czyszczenia budki lęgowej. Ptaki tego nie zrobią. Z każdym sezonem lęgowym i odchowanym miotem piskląt narasta warstwa gniazda w środku budki. Stąd potrzeba, aby budki lęgowe czyścić co jakiś czas. Inaczej się przepełnią, a pisklęta mogą zacząć wypadać zanim będą gotowe latać, a drapieżniki będą miały łatwy dostęp do piskląt.
Kiedy wieszać budki lęgowe dla ptaków
Najogólniej rzecz ujmując budki wieszamy, zanim ptaki rozpoczynają sezon lęgowy. Przedwiośnie (początki marca) to idealny moment na wieszanie skrzynek lęgowych. Budki można też powiesić wcześniej na jesień, kiedy ptaki zakończyły już gniazdowanie i dudka spokojnie do wiosny poczeka na swoich ptasich lokatorów.
Właściwie to cały rok można wieszać budki.
Czego nie wolno robić.
Możemy śmiało obserwować i podziwiać naturę oraz jej piękno.
Nie powinniśmy jednak w nią ingerować. Natura doskonale daje sobie radę bez udziału ludzi od milionów lat. Nie powinniśmy się nerwowo krzątać koło budki dla ptaków. Nie wolno zaglądać do skrzynki lęgowej, ani dokarmiać piskląt. To grozi porzuceniem przez ptasich rodziców, a wtedy lęg zdechnie. Cierpliwie czekamy, aż ptaki zadomowią się w budce lęgowej i złożą jaja. Pierwsze sygnały, że budka budzi zainteresowanie, to ptaki, które się koło niej kręcą i śpiewają. Cierpliwość będzie nagrodzona. Kiedy ptaki znoszą do skrzynki lęgowej źdźbła i małe gałązki, to znaczy, że niedługo będą w niej mieszkać pisklaki. Szybko pisklaki dadzą się usłyszeć, kiedy zrobią się głodne. Taki dźwięk to muszka dla uszu każdego „ptasiarza”.
> Przeczytaj też artykuł: Jak zaprosić ptaki i owady do ogrodu.
Warto pomyśleć o zaaranżowaniu w ogródku w okolicy budki, roślinności, która będzie przyciągającym źródłem pokarmu. Ptaki uwielbiają wszelkiej maści owoce i jagody. Zwykła jabłoń, aronia, dzika róża, bez, czy jarzębina to świetne wabiki dla ptaków. Jeśli w ogrodzie mamy czereśnie, to nie musimy się martwić o towarzystwo szpaków, za to o czereśnie już jak najbardziej.
W kumamgre co roku realizujemy akcje wieszania budek lęgowych dla ptactwa. Powiesiliśmy już naprawdę masę skrzynek lęgowych.
Chcesz zaprosić ptaki do ogrodu? Powieś kilka budek lęgowych i zadbaj o kilka roślinek, które będą pokarmem dla ptaków. Od tej pory poranna kawa na tarasie będzie tańcem życia w ogrodzie a powietrze wypełni się radosną ptasią symfonią.
autor: mgr inż. Krzysztof Czachura
(biolog, projektant gier, ilustrator komiksowy)
> Zobacz gry wielkoformatowe XXL dla dzieci do nauki i zabawy.
