Nasz mózg to ogromna fabryka myśli.
Myśli bez końca przechodzą przez nasz umysł niczym fale na oceanie jaźni.
Oczywiście nauka jeszcze nie zgłębiała całkowicie pojęcia myśli oraz tego jak powstają. Stąd dosyć mglisty to temat, żeby się po nim poruszać. Wiemy, że myśli są powiązane z uczuciami i nastrojem, i że wpływają oraz oddziałują na siebie nawzajem.
Na potrzeby warsztatów mindfulness i medytacji postanowiłem raczej w sposób opisowy zebrać wiedzę i podjąć temat jakie cechy mają myśli. Nie będę tu wnikał w ego, pamięć, sny, świadomość czy barwny świat uczuć. Raczej interesuje mnie, za pomocą jakich cech można opisać myśli i co z tym można zrobić.
Jakie cechy ma sama myśl? Najważniejszą cechą myśli jest to, że można mieć jedną myśl na raz.
Nie można mieć dwóch, trzech myśli jednoczenie. Myśli ciągle płyną przez nasz umysł.
Myśli nie ustają. Bardzo łatwo to sprawdzić, próbując przez chwilę nie myśleć. Nie każda nasza myśl jest prawdą.
Myśli często są nieracjonalne i błędne. Nie każda myśl jest nasza.
Może pochodzić z zewnątrz. Np. wiele zachowań i stereotypowych myśli wchłaniamy jak gąbka w dzieciństwie. Nie jesteśmy autorami tych zaszepionych myśli a jedynie powtarzamy je automatycznie, bez większej analizy. Nie z każdą myślą musimy się zgadzać.
Skoro myśl może być błędna i być obcego pochodzenia, np. wdrukowana w dzieciństwie, to zwyczajnie głupio by się było z taką myślą automatycznie zgadzać. Najpierw trzeba ją umieć rozpoznać jako błąd poznawczy. Nie na każdą myśl musimy reagować.
Bardzo szybkie reagowanie i realizowanie myśli to impulsywność. Trening uważności i medytacja pomaga przyglądać się myślom i hamuje impulsywne zachowania. Myśli przychodzą i odchodzą.
Tak jak wcześniej wspomniałem fale na oceanie. Na treningu uważności uczymy się przyglądać naszym myślom bez krytyki, czy oceniania. To my decydujemy co zrobimy z daną myślą, na co poświecimy uwagę.
Tego również uczy trening uważności i medytacja. Daje nam wybór na jaką myśl warto poświecić uwagę. Rodzice powtarzają swoim dzieciom jak mantrę
„Pomyśl dwa albo trzy razy zanim coś zrobisz lub powiesz.”
– wyglada na to, że mają rację 🙂Każdy czyn, działanie poprzedza myśl lub emocja.
Wyjątek stanowią oczywiście odruchy bezwaunkowe np. reakcja na gorąc.
Badacz Jeffreya Schwartz, uważa, że to człowiek ma moc zmieniania własnego mózgu, a w konsekwencji również umysłu. Według niego neuropatyczność skierowana na siebie, jeśli będzie ćwiczona i programowana na szczęście, to sprawi, że myśli będą dodawały pewności siebie, zadowolenia, samoakceptacji i spokoju. Między innymi takie korzyści daje właśnie trening uważności i medytacja.
Nasz sposób myślenia buduje naszą rzeczywistość. Dlatego ważne jest, aby potrafić obchodzić się z własnymi myślami. Naszym zadaniem jest być obserwatorem myśli i nadawać im świadomą uwagę i kierunek.
Świat wokół nas jest taki jak o nim myślimy. Jeśli myślimy o otaczającej nas rzeczywistości w sposób negatywny, to tak też wygląda nasza ponura rzeczywistość. Jeśli zaś myślimy o świecie i ludziach w pozytywny sposób, to nasza rzeczywistość również taka się staje. Z tego wynika, że dobrą strategią na życie jest zostać optymistą. Jest to zdrowsze dla ducha i mniej obciążające psychicznie. Na pewno optymiści są szczęśliwsi, a z badań wynika, że również dłużej żyją. Na pewno są mniej zestresowani.
„Optymiści myślą, że niebo jest tu na ziemi. Pesymiści boją się, że to może być prawda.”
Pesymistyczne i katastroficzne sposoby myślenia są destrukcyjne i wyrządzają nam krzywdę oraz obniżają jakość i satysfakcję z naszego życia.
Nastawienie do życia, ludzi, otaczającej nas rzeczywistości i świata definiuje nasze sukcesy i porażki, to czy jesteśmy bogaci czy biedni, szczęśliwi czy zmęczeni światem, a nawet wpływa na nasze zdrowie i poczucie szczęścia i satysfakcji z życia.
Kto dochodzi do takiego wniosku ten szybko trafia do literatury rozwoju osobistego, mindfulness i medytacji.
A wszystko to ma początek w naszej głowie, która nieustannie generuje myśli. Może warto pomedytować i przyjrzeć się własnym myślom oraz uczuciom. Może warto przynajmniej spróbować. Jeśli nie spróbowało się wcześniej czekolady, to skąd wiadomo, że jest dobra i poprawia humor?
„Bądź dobrej myśli, bo po co być złej.”
Stanisław Lem
> Przeczytaj też artykuł “WYĆWICZ MIĘSIEŃ UWAGI“.